σχεσεις στοργης: Το πιο δύσκολο πράγμα στον κόσμο αλλά και το πιο ικανοποιητικό. Οι σχέσεις. Εκεί μπορείς να μοιραστείς το γέλιο σου, τον πόνο σου, την αγάπη σου, τον καημό σου, το παράπονό σου, τις φιλοδοξίες σου, τις ελπίδες σου, τις απογοητεύσεις σου, τις ματαιώσεις σου, τους έρωτές σου, το ανικανοποίητο, το γκρινιάρικο, τη βλακεία σου, τη σεξουαλικότητά σου. Οι σχέσεις είναι ο φορέας των αισθημάτων, της ανάπτυξης του πνεύματος, της γλώσσας, της έκφρασης, του πολιτισμού, του σεβασμού, της γνώσης, αλλά και των αισθημάτων της επιθετικότητας, του μίσους, της εκδίκησης. Sxeseis Σχέσεις Ανθρώπων. Οι σχέσεις είναι η μοίρα του ανθρώπου. Ακόμα και χωρίς σχέσεις, πάλι σχέσεις με τον εαυτό σου αναπτύσσεις. Αλλά εκεί είναι πρωτογενώς ναρκισσιστικές, γυρίζουν σε σένα. Δεν μπορείς δηλαδή να έχεις την εμπειρία να δεις τον κόσμο μέσα από τον φακό των άλλων που θα σε εμπλουτίσουν και θα σου δείξουν τις οδούς εκείνες διαμέσου των οποίων θα μπορέσεις να παρατηρήσεις καλύτερα τον ίδιο σου τον εαυτό. (Sxeseis Σχέσεις Ανθρώπων)
σχεσεις στοργης – σχεσεις στοργης
σχεσεις στοργης – σχεσεις στοργης
Οι δευτερογενείς σχέσεις – Sxeseis Σχέσεις Ανθρώπων
Γι’ αυτό κανονικά όταν μιλάμε για σχέσεις, δεν εννοούμε τις πρωτογενείς ναρκισσιστικές ορμές οι οποίες από τον εαυτό γυρνάνε στον εαυτό αλλά για εκείνες τις σχέσεις οι οποίες ως ορμικές διαδικασίες έχουσες ενέργεια και σκοπό, περνάνε προς την άλλη πλευρά, εκείνη την εξωτερικήν του εαυτού, εκτός των ορίων του δέρματος, εκείνες που απευθύνονται εις τους άλλους ανθρώπους, φιλτράρονται με το δικό τους ονειρώδες αποκύημα, διϋλύζονται μέσα στο δικό τους φαντασιακό πλέγμα και επιστρέφουν εις τον εαυτόν προκειμένου να σχηματίσουν μία νέαν αντίληψιν η οποία θα έχει κάποια εντύπωσιν, κάποια καθολικώς ολοκαίνουρια εντύπωσιν ή κάποια εντύπωσιν η οποία θα ομοιάζει προς τις αρχικές εκείνες ορμικές διαδικασίες οι οποίες πρωτογενώς απεστάλησαν προς τον άλλον άνθρωπο. Αυτές είναι οι λεγόμενες δευτερογενείς σχέσεις. Ενώ αντιθέτως, πρωτογενείς σχέσεις καλούνται εκείνες οι σχέσεις τις οποίες αντιλαμβάνεται ένας μη σχηματισμένος εαυτός (το μωρό αμέσως μετά τη γέννηση και για το πρώτο δίμηνο) ωσάν να ήταν εκείνος ο ίδιος. Δηλαδή όλος ο κόσμος τότε είναι ένας με τον εαυτό. Αδιαχωριστος. Εκεί δεν υπάρχει έξω.
σχεσεις στοργης – σχεσεις στοργης
σχεσεις στοργης – σχεσεις στοργης
Δεν υπάρχει «άλλος». Και το έξω μα και ο άλλος, είναι ένα. Αυτό συμβαίνει τότε στην βρεφική ζωή. και είναι φυσιολογικό να συμβαίνει. Στην αρχή είναι όλα ένα και σταδιακά με τις μικρές ματαιώσεις, μέσα σε ένα διάστημα ενός έτους, αρχίζουν να εμφανίζονται λίγο λίγο, οι μικρές νησίδες του Εγώ. Και εξαρτάται από την επικοινωνία με την βασική φιγούρα φροντίδας αν το μωρό θα μπορέσει να είναι ένα χωρίς φόβο την πρώτη εποχή, για να μπορέσει μετά να μην είναι ένα και να διαχωριστεί από τη μητέρα. Αλλά αυτό είναι δ ι α δ ι κ α σ ι α. Που σημαίνει ότι γίνεται βήμα βήμα. Η διαδικασία αυτή είναι είναι η εξής: «ειμαστε ένα, χανεσαι λίγο, φοβαμαι, γυρίζεις, είμαστε μαζί. Φοβήθηκα αλλά επέζησα. Αυτό σημαίνει ότι έχω ένα τρόπο να υπάχω με εσένα μέσα στην τρέλα και αργότερα χωρίς εσένα. Αλλά τώρα θα γυρίσω πάλι στο πριν: είμαστε και πάλι ένα». Χιλιάδες φορές θα γίνει αυτό προτού σταθεροποιηθεί ένας ασφαλής πυρήνας μετακίνησης από την δυαδική τροχιά μωρού – μητρικής φιγούρας. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να μπορέσει το μωρό να ζήσει την ανασφάλεια με την τρέλα και τον φόβο τα οποία εμπεριέχονται εκεί, να μην φοβηθεί να μπει σε αυτή την κατάσταση και να βγει από αυτήν, να επιβιώσει, και μετά να αφήσει στη λήθη εκείνη την περίοδο.
σχεσεις στοργης – σχεσεις στοργης
σχεσεις στοργης – σχεσεις στοργης
Η ανασφάλεια, η τρέλα και ο θάνατος
Οπότε απωθούμε εκείνες τις αισθήσεις αλλά αυτό σημαίνει ότι έχουμε ζήσει την ανασφάλεια, την τρέλα και τον θάνατο. Τα έχουμε μέσα μας αυτά. Για την ακρίβεια τα ξαναέχουμε. Γιατί δεν σχηματίστηκαν από τη γέννηση μόνο αλλά προυπήρχαν και σαν γονιδιακές καταβολές εγγεγραμμένες στο δικό μας σώμα αλλά και σαν πρωτογενείς αισθήσεις οι οποίες δημιουργήθηκαν από την διαντίδραση και τον συσχετισμό του αναπτυσσόμενου εμβρύου με το περιβάλλον στο οποίο υπήρξε για ένα περίπου επτάμηνο με εννιάμηνο. Αυτές είναι εικόνες θα λέγαμε, παρόλο που η λέξη δεν έχει μέσα της το δυναμικό για να καταδείξει αυτό που συμβαίνει εκεί. Είναι ουσιαστικά σωματικές αισθήσεις οι οποίες κρατώνται και μετατρέπονται σε συναισθηματικές εικόνες. Δεν υπάρχει ψυχολογία τότε. Τότε υπάρχει μοναχά: σωματική αίσθηση. Άρα όταν μιλάμε για αισθήματα, ασφαλώς και μιλάμε για σώμα, δέρμα και αφή. Δευτερογενώς αποκτούμε το δικαίωμα να ομιλούμε για ψυχολογικές αισθήσεις αλλά και πάλι δεν είμαστε ακριβείς. Οπότε και η λέξη ψυχολογία δεν είναι ακριβής. Η σωστότερη ορολογία θα ήταν: σωματική αίσθησης η οποία έχει δευτερογενείς επιδράσεις. Οπότε λοιπόν απωθούμε αυτά τα πράγματα, αυτές τις αισθήσεις, ζούμε σε κάποιο βαθμό την τρέλα και τον θάνατό μας και τότε ξαναγεννιόμαστε. Μόνο αν τρελαθείς ως μωρό θα γίνεις σχετικά φυσιολογικός άνθρωπος. Και μόνο αν πεθάνεις λίγο θα μπορέσεις να ψάξεις τη ζωή. Το να τρελαθείς σημαίνει ότι πεθαίνεις, απλά το λέμε με άλλα λόγια για να δείξουμε ότι μέσα εκεί υπάρχουν πράγματα που δεν θέλουμε να τα βλέπουμε μεν, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν κιόλας. Υπάρχει η αίσθηση του φόβου, και ο τρόμος του αφανισμού. Εκεί είναι η τρέλα.
σχεσεις στοργης – σχεσεις στοργης
σχεσεις στοργης – σχεσεις στοργης
Γι’ αυτό αγκαλιάζουμε και χαιδεϋουμε τα μωρά όποτε το θέλουν. Οι μαμάδες ξέρουν πότε. Όχι όποτε θέλουν αυτές. Τότε ικανοποιούν τις δικές τους ανάγκες και αυτό αυξάνει τον φόβο του θανάτου. Αλλά τώρα μόλις δεν είπαμε ότι ο φόβος του θανάτου είναι προυπόθεση για τη ζωή; Ναι. Αλλά με μία διαφορά: να μπορέσει κανείς να επανέλθει πίσω. Όταν απομακρύνεται η μαμά το μωρό φοβάται. Είναι διαφορετικό να λείψει για τρία λεπτά, διαφορετικό για μία ώρα και διαφορετικό για μία μέρα και διαφορετικό να μην ξαναγυρίσει ποτέ. Ματαίωση είναι και η πρώτη περίπτωση, ματαίωση και η δεύτερη, ματαίωση και η Τρίτη, ματαίωση και η τέταρτη. Στην πρώτη αντέχει γιατί σε τρία λεπτά σε ξαναβλέπει. Στη μία ώρα φοβάται ότι κάτι δεν πάει καλά και εμφανίζει ανησυχία, στη μία μέρα όταν γυρίσεις δεν αντιδρά όπως πριν και χρειάζεται χρόνος για να συνέλθει από ένα σοκ που δεν ξέρει αν είναι αλήθεια ή ψέματα, πραγματικότητα ή φαντασία, παγώνει και νομίζεις ότι δεν μπορεί να σε αφήσει να το αγκαλιάσεις όπως πριν και αν δε γυρίσεις ποτέ, μένει μωρό, καθηλώνεται, κλονίζεται, θέλει να σε ψάξει αλλά δε μπορεί, περνάνε ολόκληρα χρόνια ψάχνοντάς σε, η αίσθηση της ασφάλειας χάνεται, ο κόσμος καταρρέει, η προσκόλληση γίνεται εφιάλτης, δεν ξέρεις ποιος είσαι, ο εαυτός χάνεται, διασκορπάται, μεταβολίζεται χωρίς τις οικείες αισθήσεις, μπερδεύεται, κατακερματίζεται. Υπάρχουν ματαιώσεις και ματαιώσεις. Και είναι σημαντικό σε ποιο ηλικιακό στάδιο έγιναν αυτές και πως ήταν οι σχέσεις μέσα του εκείνη τη στιγμή διαμορφωμένες.
σχεσεις στοργης – σχεσεις στοργης
σχεσεις στοργης – σχεσεις στοργης
Οι πέντε συνιστώσες ανάπτυξης των σχέσεων
Αυτά τα δεδομένα μας υποχρεώνουν να μην στεκόμαστε απέναντι στις σχέσεις χωρίς μία ματιά κριτικού πνεύματος, χωρίς μια στάση αναμονής για το τί υπάρχει παρακάτω και χωρίς βιαστικά συμπεράσματα. Στην ψυχοθεραπεία που είναι η μόνη σχέση στη ζωή αυτή που μπορούμε να αναβιώσουμε όλα τα αισθήματα της ασυνείδητης ζωής μας από την προ-βρεφική, βρεφική, νηπιακή και παιδική ηλικία, εκεί μπορούμε σταδιακά να δούμε τον εαυτό μας σε κάθε επίπεδο ματαίωσης και ανάγκης. Έτσι ξέρουμε ότι οι σχέσεις των ανθρώπων δεν είναι μία απλή διαδικασία γνωριμίας με σταθερά δεδομένα και με ευθείς κανόνες βάσει των οποίων μπορεί κανείς να προχωρήσει σε μία ζωή απαλλαγμένη από άγχη και προβλήματα. Η εσωτερική ζωή του ανθρώπου, η ψυχική ζωή, δηλαδή όπως ίσως τώρα καταλαβαίνετε καλύτερα μετά από τις σύντομες εξηγήσεις που έδωσα παραπάνω, η «ψυχοσωματική του ζωή», είναι φτιαγμένη από την προσκόλληση και την ματαίωση. Μετά έχουμε κι άλλους μηχανισμούς όπως τις απαγορεύσεις και την επίδραση του εξωτερικού κόσμου καθώς και την ανάπτυξη της σεξουαλικότητας. Εδώ μίλησα μόνο λίγο για τα πρώτα δύο. Για την προσκόλληση και την ματαίωση.
1. Προσκόλληση
2. Ματαίωση
3. Απαγορεύσεις
4. Εξωτερικός Κόσμος
5. Σεξουαλικότητα
σχεσεις στοργης – σχεσεις στοργης
σχεσεις στοργης – σχεσεις στοργης
Οι προβληματισμοί και η θεραπεία – Sxeseis Σχέσεις Ανθρώπων
Ξέρω ότι υπάρχουν πολλές απορίες και προβληματισμοί γύρω από όλο το πλαίσιο της ανάπτυξης του εαυτού και των σχέσεων. Δεν είναι δυνατό να απαντηθούν αυτά μέσα από τα άρθρα, όσο αναλυτικά και αν είναι. Κι εγώ που τα σπουδάζω πάρα πολλά χρόνια και έχω κάνει ειδικές εκπαιδεύσεις δεν είναι πάντοτε εύκολο να δώσω σωστά ολόκληρη την εικόνα. Το πρόβλημα της ανάπτυξης του εαυτού και της δημιουργίας σχέσεων είναι ανεξάντλητο και κάθε φορά στέκομαι σαν πρώτη φορά απέναντι σε ένα πρόβλημα που μου φέρνουν παλιοί και νέοι ασθενείς μου. Ξέρω ότι ο δρόμος είναι σωστός γιατί οι άνθρωποι με τη θεραπεία κάνουν καλύτερες σχέσεις στη ζωή τους και αρχίζουν να παίρνουν ευχαρίστηση, επίσης ξέρω ότι πολλά από τα προβλήματα των σχέσεων έχουν συγκεκριμένες ρίζες οπότε μπορώ να προσανατολιστώ με βάση ένα καλό ιστορικό που θα πάρω για να σας μάθω καλύτερα. Όλα τα υπόλοιπα είναι παρατηρήσεις που γίνονται μέσα στη σχέση θεραπευτή θεραπευόμενου. Αυτά συζητάμε στη θεραπεία. Και μέσα από αυτά βλέπουμε τί έχει συμβεί. Και τότε μπορούμε να τα διορθώσουμε. Να τα λύσουμε. Να τα επανορθώσουμε.
Sxeseis Σχέσεις Ανθρώπων
σχεσεις στοργη
Sxeseis Σχέσεις Ανθρώπων
*Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του άρθρου χωρίς την έγγραφη άδεια του συγγραφέα
Δείτε επίσης: Ψυχοθεραπεία, πως γίνεται;
Η διαδικασία της ψυχοθεραπείας απαιτεί δέσμευση, αφοσίωση και απευθύνεται μόνο σε όσους βλέπουν σοβαρά ότι χρειάζεται να αλλάξουν τη ζωή τους. Αν σκέφτεστε να ξεκινήσετε αυτό το ταξίδι, καλέστε με στο 211 71 51 801 για να κλείσετε ένα ραντεβού και να δούμε μαζί πώς μπορώ να σας βοηθήσω
Μιχάλης Πατεράκης
Ψυχολόγος Ψυχοθεραπευτής
University of Indianapolis – University of Middlesex
Δέχομαι κατόπιν ραντεβού
Καρνεάδου 37 Κολωνάκι (Δίπλα στον Ευαγγελισμό)
Τηλ: 211 71 51 801
www.mixalispaterakis.gr
www.psychotherapy.net.gr
σχεσεις στοργης
Ψυχολογος Ψυχοθεραπευτης
“θεραπεία σημαίνει η προσπάθεια να καταλάβει κανείς τον εαυτό του. Να τον κατανοήσει. Να μάθει γιατί μισεί, γιατί έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, γιατί δεν μπορεί να αγαπήσει, με λίγα λόγια να δει από που προέρχονται όλα αυτά…”
Για οτιδήποτε ψυχολογικό σας απασχολεί, μην διστάσετε να επικοινωνήσετε. Υπάρχει λύση σε κάθε πρόβλημα απλώς χρειάζεται να δούμε λίγο εσάς.
Psychologist Psychotherapist
“healing means trying to understand oneself. To understand him. To find out why he hates, why he has low self-esteem, why he can’t love, in short to see where all this comes from…”
For anything psychological that concerns you, do not hesitate to contact. There is a solution to every problem we just need to see a little of you.