Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή: Ένα από τα τρία στοιχεία που χρησιμοποιείται πολύ συχνά στην ψυχοθεραπεία για να καταλάβει ο θεραπευόμενος καλύτερα τα κρυμμένα του συναισθήματα, είναι τα όνειρα. Αλλά γιατί τα όνειρα είναι τόσο πολύτιμα; Γιατί τα χρησιμοποιούμε για θεραπευτικούς σκοπούς; Τι μας λένε; Γιατί είναι τόσο μπερδεμένα; Ας δούμε τις απαντήσεις.

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Γιατί τα χρησιμοποιούμε για θεραπευτικούς σκοπούς;

Στην ψυχική μας ζωή συχνά κρύβουμε από τον εαυτό μας τα συναισθήματά μας. Ο ίδιος ο πολιτισμός μας επιβάλλει να σκεπάζουμε τις επιθετικές και σεξουαλικές μας ορμές και αυτός είναι και ο λόγος που οι άνθρωποι βρήκαν άλλους τρόπους να τις εκφράσουν. Το χιούμορ, η τέχνη, το παιχνίδι και η επαγγελματική δημιουργικότητα είναι οι πιο συνηθισμένοι τρόποι. Οπότε με αυτό τον τρόπο, κάνει κανείς μια κατά κάποιον τρόπο «θεραπεία». Έτσι λένε για παράδειγμα πολλές φορές οι ηθοποιοί: «είναι θεραπεία για μένα το θέατρο», ή οι χορευτές: «είναι θεραπεία για μένα ο χορός», κτλ. Στην παθολογική περίπτωση, βγαίνει η επιθετικότητα με βίαιο τρόπο, άμεσα. Παίρνεις ένα μαχαίρι κι αρχίσεις και σκοτώνεις όπως παρακολουθούμε τα τελευταία χρόνια με τις επιθέσεις στην Ευρώπη, ή βιάζεις γυναίκες όπως ακούμε συχνά στις ειδήσεις. Αυτά είναι εκφράσεις των ορμών άμεσες, είναι τρόποι στους οποίους ο πολιτισμός απέτυχε να επιδράσει ή επέδρασε με υπερβολικό και βαρύ τρόπο ή υπήρξαν διαταραχές στην προσωπικότητα που οδήγησαν σε ένα άμεσο «πέρασμα στην πράξη».

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Η σημαντική επίδραση του πολιτισμού

Αλλά στον πολιτισμό κανείς δεν πιάνει στο δρόμο το στήθος μιας γυναίκας επειδή του άρεσε, γιατί μπαίνει ένας ηθικός φραγμός ή ακόμα κι αν δεν μπαίνει τέτοιος φραγμός, ξέρει ότι θα αντιμετωπίσει πρόβλημα οπότε φοβάται να το κάνει. Η αλήθεια είναι λοιπόν ότι όλοι αυτοί οι τρόποι τους οποίους χρησιμοποιούμε οι άνθρωποι για να εκφράσουμε χωρίς πρόβλημα τις επιθετικές και σεξουαλικές ορμές μας, δεν είναι θεραπεία αλλά μια προσπάθεια να λύσουμε τις συγκρούσεις μεταξύ επιθυμίας και απαγόρευσης. Αυτή η προσπάθεια παρουσιάζεται εξίσου στα όνειρα. Τα όνειρα σε μεγάλο βαθμό, είναι η απεικόνιση αυτής της προσπάθειας. Δεν είναι θεραπεία αλλά ένας τρόπος να προσεγγίσεις έμμεσα ένα συναίσθημα. Γι’ αυτό και η ονειρική διαδικασία παρουσιάζει τα πράγματα με υπαινιγμούς και αντιθέσεις. Γνωρίζοντας ένα όνειρο έχουμε αμέσως πρόσβαση στον ασυνείδητο χώρο του θεραπευόμενου. Το όνειρο όσο μπερδεμένο και αν είναι έχει ανοιχτές πύλες που απλώς δεν μπορεί να τις περάσει κανείς μόνος του γιατί ταυτόχρονα υπάρχουν και στρατιώτες που τις φυλάνε. Με τη βοήθεια όμως του θεραπευτή ο οποίος ξέρει ποια όπλα πρέπει να χρησιμοποιηθούν ούτως ώστε να αποσπαστεί η προσοχή των στρατιωτών, μπορεί κανείς να μπεί μέσα στο ασυνείδητο και να «δεί» τί συναισθήματα υπάρχουν και που απευθύνονται.

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Το άχρονο του ασυνειδήτου

Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να χρησιμοποιούμε τα όνειρα στην θεραπεία γιατί μας δίνουν πρόσβαση στο άχρονο ασυνείδητο. Το ασυνείδητο το λέμε άχρονο διότι εκεί χάνεται η ηλικία. Μπορεί να είναι κανείς και παιδί και βρέφος και ενηλικός την ίδια στιγμή. Εκεί μπορείς να είσαι δολοφόνος, βιαστής, επιδειξιομανής, κλέφτης, ανώμαλος, κακός, να σκοτώνεις τους γονείς και τα αδέρφια σου, να κάνεις σεξ με τους γονείς σου, να αλλάζεις το φύλο σου, να κάνεις όργια, να είσαι παντοδύναμος, να ελέγχεις τα πάντα. Στο ασυνείδητο δεν υπάρχουν κανόνες. Τα πάντα είναι, φύονται, λειτουργούν, υπάρχουν, λησμονιούνται, πεθαίνουν ή ξαναγεννιούνται σύμφωνα με τις σωματικές διεγέρσεις, τις οσμές, την αφή του δέρματος, τις επιθυμίες και την παντοδύναμη  φαντασίωση. Για να μπούμε εκεί μέσα και να δούμε τί συμβαίνει και να καταλάβουμε πως νιώθουμε, χρειαζόμαστε τα όνειρα. Όπως επίσης χρειαζόμαστε να παρατηρούμε τα ολισθήματα της γλώσσας, τις παραπραξίες και όλη την συμπεριφορά που σε άλλες περιπτώσεις δεν θα της δίναμε την απαραίτητη σημασία. Όλα αυτά γίνονται σε μία θεραπευτική διαδικασία.

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Τι μας λένε λοιπόν τα όνειρα;

Τα όνειρα μας λένε αυτό που έχουμε μέσα μας. Παράδοξο, θα πει κανείς. Πως μπορεί να ισχυρίζεται κάποιος ότι δεν έχουμε συνείδηση για όσα έχουμε μέσα μας αφού αυτό αφορά εμάς τους ίδιους; Τον εαυτό μας; Αυτό το ερώτημα απαντάται εύκολα όταν θυμηθεί κανείς πόσες φορές στη ζωή του έκανε κάτι ή είπε κάτι, ή ευχήθηκε κάτι το οποίο δεν μπορούσε μετά να το δικαιολογήσει ή έμεινε έκπληκτος από αυτό που σκέφτηκε. Τα όνειρα πολλές φορές μας λένε πράγματα που είναι αντίθετα από την συνηθισμένη σκέψη και συμπεριφορά μας. Πράγματα που δεν μπορούμε να τα καταλάβουμε. Αλλά τα όνειρα είναι δικά μας. Αφού λοιπόν είναι δικά μας θεωρητικά θα έπρεπε να τα καταλαβαίνουμε. Και όντως είναι δικά μας.

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Τότε γιατί δεν τα καταλαβαίνουμε;

Δεν τα καταλαβαίνουμε γιατί το όνειρο θέλει να μας πει κάτι πολύ σημαντικό αλλά και πολύ δύσκολο μαζί. Αν το ξέραμε δεν θα χρειαζόταν όλη αυτή η διπλωματική διαδικασία. μας το λέει αργά, μπερδεμένα, θολά. Δεν θέλει να μας ξυπνήσει αλλά θέλει να μας περάσει το μήνυμα. Δεν θέλει να μας τρομάξει αλλά θέλει και να μας ενημερώσει για το τί συμβαίνει. Να μη μείνουμε χωρίς πληροφόρηση. Είναι ο ίδιος μας ο εαυτός το όνειρο. Σα να λέει: κάτι θέλω να σου πω. Μην ανησυχείς δεν είναι τίποτα σοβαρό αλλά χρειάζεται να μάθεις κάτι. Μας το λέει έτσι γιατί αν οι στρατιώτες στις πύλες κοιμηθούν για λίγο, τότε το όνειρο γίνεται εφιάλτης.

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Όνειρα και συμπτώματα

Τα όνειρα και τα συμπτώματα έχουν τις ίδιες ρίζες. Είναι φτιαγμένα από τους ίδιους μηχανισμούς. Απλώς τα συμπτώματα εμφανίζονται όταν ο άνθρωπος αγνοεί συνεχώς τα όνειρα και αντιστέκεται στις προειδοποιήσεις του εαυτού του. Εκεί αναλαμβάνουν τα συμπτώματα τα οποία είναι και εκείνα τα οποία οδηγούν στις περισσότερες περιπτώσεις στον ειδικό. Φανταστείτε όμως ότι ούτε κι εκεί φτάνει κανείς αν δεν περάσει πρώτα από οργανικό γιατρό. Ο άνθρωπος θεωρεί ότι ο παντοδύναμος πατέρας, γιατρός, θα τον σώσει.

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Ότι με ένα χάπι ή με μια συμβουλή εκείνου «που ξέρει», ότι τα πάντα θα λυθούν με μαγικό τρόπο. Αυτό ασφαλώς είναι μια σκέψη βρεφική, εκεί που τα πάντα λύνονται μαγικά και η δυαδική τροχιά με την μητέρα είναι πανίσχυρη. Λίγο η μαγική σκέψη και λίγο η πατρική προστασία, ενεργοποιούνται και περιμένει κανείς να λύσει τα συμπτώματα με τρόπο οργανικό. Πολλοί ταλαιπωρούνται έτσι για χρόνια μέχρι που η ταλαιπωρία αυτή γίνεται αβάσταχτη οπότε εκεί αρχίζει κανείς να ταλαιπωρεί τους άλλους ή παίρνει την απόφαση να κάνει μια πραγματική θεραπεία.

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

Η θεραπεία είναι η θεραπευτική σχέση

Ψυχοθεραπεία όπως έχω πεί πολλές φορές σε άρθρα και βίντεο, είναι η σχέση που αναπτύσσει ο θεραπευόμενος με τον θεραπευτή του. Εκεί φαίνεται ακριβώς ποιος είναι ο εαυτός, που πληγώθηκε, πότε, πως και γιατί παρέμεινε καθηλωμένος σε αυτό το στάδιο ή σε αυτές τις συνθήκες. Εκεί ο ασθενής ζεί ξανά την παιδική του ηλικία και προσπαθεί να επαναλάβει τις ίδιες καταστάσεις και τα ίδια αποτελέσματα αλλά χωρίς να το καταφέρνει. Γιατί σε μια σωστή θεραπεία ο θεραπευτής καταλαβαίνει τί προσπαθεί να επαναληφθεί και δεν αφήνει να γίνει η ίδια επανάληψη.

Τα όνειρα είναι εξαιρετικά μεγάλης σημασίας σε αυτή την διαδικασία και τα μελετούμε με έναν ειδικό τρόπο ο οποίος μπορεί να εφαρμοσθεί στο ειδικό θεραπευτικό πλαίσιο με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορέσει να ξεκινήσει η ανάδυση των απωθημένων συναισθημάτων και σιγά σιγά η επανορθωτική εμπειρία όπως ουσιαστικά ονομάζουμε την θεραπεία.

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή

*Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του άρθρου χωρίς την έγγραφη άδεια του συγγραφέα

Δείτε επίσης: Η αντιμετώπιση του άγχους

Η διαδικασία της ψυχοθεραπείας απαιτεί δέσμευση, αφοσίωση και απευθύνεται μόνο σε όσους βλέπουν σοβαρά οτι χρειάζεται να αλλάξουν τη ζωή τους. Αν σκέφτεστε να ξεκινήσετε αυτό το ταξίδι, καλέστε με στο 211 71 51 801 για να κλείσετε ένα ραντεβού και να δούμε μαζί πώς μπορώ να σας βοηθήσω.

Μιχάλης Πατεράκης

Ψυχολόγος Ψυχοθεραπευτής

Δέχεται Κατόπιν Ραντεβού

Καρνεάδου 37, Κολωνάκι

Τηλ: 211 71 51 801

www.psychotherapy.net.gr

www.mixalispaterakis.gr

Η Σημασία Των Ονείρων Στην Ψυχική Ζωή